Cách chuẩn bị mâm cỗ cúng ông Công ông Táo

Người Việt quan niệm ba vị thần Táo định đoạt cát hung, phước đức cho gia đình, phước đức này do việc làm đúng đạo lý của gia chủ và những người trong nhà. Với mong muốn sẽ phù hộ cho gia đình mình được nhiều may mắn. Do đó cứ đến ngày 23 tháng Chạp, người ta thường làm lễ tiễn đưa Táo Quân chầu trời một cách long trọng.

Ngoài ra người Việt Nam còn quan niệm Táo Quân sẽ lên trời và thưa với Ngọc Hoàng Thượng đế những sự kiện xảy ra trong năm vừa qua ở dưới trần gian. Vì thế người Việt Nam làm lễ tiễn ông Công ông Táo rất thịnh soạn với mong muốn những điều tốt đẹp nhất sẽ được thưa với Ngọc Hoàng, và những điều không may mắn hoặc không tốt sẽ được báo cáo nhẹ đi, việc làm này có thể là do Văn hóa và thói quen từ xa xưa truyền lại.

Một trong những lễ vật không thể thiếu trong mâm cúng chính là mũ ông Công số lượng 3 chiếc: 2 mũ đàn ông và 1 mũ đàn bà. Mũ dành cho các ông Táo thì có hai cánh chuồn, mũ Táo bà thì không có cánh chuồn. Các mũ này được trang sức với các gương nhỏ hình tròn lóng lánh và những dây kim tuyến màu sắc sặc sỡ.

Cá chép tượng trưng cho phương tiện di chuyển của ông Công, ông Táo. Theo dân gian, cá chép là loài tượng trưng cho tính âm và đồng nhất với mặt trăng nên có thể bay lên trời được. Bạn có thể sử dụng cá chép giấy hoặc cá chép thật đều được. Thường ở miền Bắc người ta còn cúng ba con cá chép sống thả trong chậu nước ngụ ý "cá chép hóa rồng" nhưng tại Nam Bộ thường dùng cá chép giấy nhiều hơn.

Tiền vàng, 1 chiếc áo, 1 đôi hài bằng giấy cũng là lễ vật cần có. Nếu bạn không nhớ được thì hầu hết các sét cúng giấy được bán hiện nay đều đã đầy đủ những thứ cần thiết. Bạn chỉ cần chuẩn bị thêm cá chép và mâm cơm cúng là đầy đủ.

Về mâm cơm cúng ông Táo, không cần quá cầu kỳ, tùy theo điều kiện gia cảnh mà gia chủ có thể chuẩn bị, có thể làm món mặn và món chay. Mâm cúng phổ biến cúng ông Táo gồm:

• 1 con gà trống luộc chéo cánh ngậm hoa tỉa ớt hoặc hoa hồng (có thể thay bằng thịt heo luộc hoặc vịt quay)

• 1 đĩa xôi gấc (có thể thay bằng xôi lá cẩm, xôi đậu, xôi lá nếp)

• 1 đĩa giò lợn, 1 cái bánh chưng, 1 tô canh chân giò nấu măng (hoặc canh mọc)

• 1 đĩa rau xào thập cẩm, chả rán, thịt đông,…

• 1 chén gạo

• 1 chén muối

• Trái cây tươi, trà, rượu, cau trầu,...

Bạn hoàn toàn có thể linh hoạt thay đổi loại xôi hoặc các món canh sao cho phù hợp với địa phương.

Có người cho rằng, nên cúng Táo Quân vào ngày 22 tháng Chạp, trước khi Ông Công, Ông Táo về Thiên đình bẩm báo, với hàm ý để các vị Táo Quân có thời gian chuẩn bị chu đáo. Lại có người chọn ngày tốt trước ngày 23 tháng chạp để cúng. Tuy nhiên, theo phong tục truyền thống và theo các nhà nghiên cứu, lễ cúng Táo Quân nên tiến hành vào đúng ngày 23 tháng Chạp. Thông thường giờ cúng tốt nhất là vào trưa ngày 23, giờ Ngọ (từ 11 - 13h), vì đây là thời điểm các thần tập trung để chuẩn bị về Trời.

Lễ cúng Táo Quân ngày 23 tháng chạp là cúng chung ba vị Thần Đất, Thần Nhà và Thần Bếp, dân gian thường gọi chung là Thần linh, Thổ địa, được thờ trên ban thờ. Vì vậy, việc hành lễ phải được tiến hành tại ban thờ chính, là nơi trang trọng nhất trong nhà chứ không thể thực hiện ở bếp như một số gia đình vẫn làm hiện nay.

Cúng ông Công ông Táo về trời là truyền thống văn hóa tốt đẹp của người Việt. Tùy vào phong tục tín ngưỡng của mỗi vùng miền mà sẽ có phần khác nhau. Do đó ngoài những lễ vật cần phải có, bạn hoàn toàn có thể chọn lựa mâm cỗ cúng sao cho thích hợp nhất.